Sišblindir stjórnendur

Žegar almenningur heyrir um sišblinda einstaklinga sjį žér fyrir sér nokkurs konar skrķmsli. Eins og į viš um barnanķšinga. Hins vegar er stašreyndin sį um bįša fyrrnefnda,aš žeir lķta jafnvel śt eins og okkar besti vinur eša nįgranni.Žaš er ekkert "skrķmslalegt" viš śtlit žeirra.

Sišblindir einstaklingar žrķfast į völdum og žeirri stjórn sem žeir hafa į öšrum ķ  kringum sig. Žeir hafa góša stjórn į eigin hegšun og hegšun fólks ķ sķnum innsta hring.

Sišblindir einstaklingar ķ opinberum störfum eru mikil ógn fyrir vinnustaši, starfsfólk og samfélagiš ķ heild. Žetta er skv. rannsóknum Clive Roland Boddy, en hann hefur sérhęft sig ķ rannsóknum į persónum sem falla undir žessa greiningu. Skv. honum eru sišblindir einstaklingar žrisvar sinnum fleiri ķ ęšstu stöšum žjóšfélagsins heldur en ķ hinu almenna žżši žjóšar. Žeir eru mjög fęrir ķ aš leika sjarmerandi og góšar manneskjur og „manipulera“ fólk. Žeir eru yfirleitt afburša greindir og geta lagt flesta ķ munnlegri rökręšu.

Yfirleitt valda žeir ekki žeim stöšum sem žeir fį en meš žvķ aš falsa į sér heimildir geta žeir setiš lengi ķ slķkum stöšum. Fįir ef einhverjir sem sjį ķ gegnum žį žora aš rķsa gegn žeim enda ęrin įstęša til.  

Sišlausir stjórnendur bśa til sišlausan vinnustaš. Sišlausan vinnustaš sem mengar samfélag okkar og eitrar.  Dr. Hare sem hefur rannsakaš sišblindu mikiš og gefiš śt fjölmargar greinar og bękur segir „ If we can“t spot them, we are doomed to be their victims, both as individuals and as a society“.

Skv. Boddy njóta žessir einstaklingar žess aš eyšileggja mannorš annarra og sżna engin merki išrunar hvaš žaš varšar. Žeir skapa oft ringulreiš ķ kringum žį gagngert til žess aš fį fólk til aš fara ķ tilfinningalegt uppnįmog splitta.  Į mešan allt er ķ uppnįmi skapa žeir friš til aš halda įsetningi sķnum įfram. Žetta leišir til žess aš žeir eru oft žeir einu sem eru yfirvegašir ķ ringulreišsįstandinu. Žannig  fį žeir jafnvel stöšuhękkun žar sem žeir sżndu „ašdįunarverša“ yfirvegun ķ erfišum ašstęšum. Žannig lķtur žaš śt, śt į viš. Sį sišblindi hefur bešiš rólegur eftir žessu tękifęri enda sjįlfur valdur af žessum glundroša. Žessir ašilar komast oft ķ hįar stöšur ķ samfélaginu enda svķfast žeir einskis til aš komast į žann staš og į kostnaš hvers sem er.  Žeir beita yfirvegušum hernašarašgeršum til aš fį sķnu fram. Žeir leggja ķ einelti, svķkja, ljśga og „manipulera“ fólk og ašstęšur og sofa svo eins og ungabörn į nóttunni. Ekkert hreyfir viš žeim.

Ķ grein sem Dr. Brynja Bragadóttir, heitin, skrifaši um sišblindu ķ jśnķ 2015 į eftirfarandi viš um sišblinda einstaklinga, ķ samskiptum viš annaš fólk.

Žessi grein fjallar um fyrrnefnda žįttinn, en undir hann heyra sex atriši: 

  1. Tungulipurš og yfirboršskenndir persónutöfrar. Sišblindir einstaklingar eru oft vel mįli farnir. Žaš getur veriš mjög gaman aš spjalla viš žį. Žeir koma jafnframt vel fyrir og geta veriš mjög viškunnanlegir og sjarmerandi.
  2. Sjįlfhverfa og stórar hugmyndir um eigiš įgęti.Žeir sem eru sišblindir hafa oftast mjög stórar hugmyndir um sjįlfa sig. Žeir eru vanalega einnig mjög sjįlfhverfir og telja aš önnur lögmįl gildi um žį en ašra.
  3. Skortur į samvisku eša sektarkennd.Sišblindum viršist oft standa į sama um žaš hvaša įhrif žeir hafa į ašra, sama hversu alvarleg žau eru. Skortur į išrun eša sektarkennd gerir žaš aš verkum aš sišblindir einstaklingar eiga aušvelt meš aš réttlęta eigin hegšun, aš firra sig įbyrgš eša lįta sem ekkert hafi gerst.
  4. Skortur į samkennd. Algengt er aš sišblindir einstaklingar eigi erfitt meš aš sżna öšrum samkennd eša setja sig ķ spor annarra. Į žetta sérststaklega viš į tilfinningasvišinu. Vanlķšan annarra viršist t.d. ekki hreyfa viš žeim.
  5. Lygar og blekkingar.Sišblindir einstaklingar beita lygum og blekkingum og óttast ekki aš upp um žį komist. Ef žaš gerist, žį viršist žaš ekki trufla žį. Žeir breyta bara sögum sķnum eša hagręša sannleikanum, žannig aš ašrir sannfęrist.
  6. Fįbrotiš tilfinningalķf.Svo viršist sem tilfinningalķf sišblindra sé fįbrotiš. Viršast žeir oft vera kaldir og tilfinningalausir. Ef žeir sżna tilfinningar, žį eru žęr mjög yfirboršskenndar og skammvinnar.

Žaš er hins vegar mjög erfitt aš įtta sig į hvort einstaklingur sé sišblindur eša ekki. Lķf žeirra snżst um aš uppfylla eigin žarfir į kostnaš annarra. Žessir einstaklingar fį ašra til aš efast um sjįlfa sig žannig aš flestir sem eru „heilbrigšir“ ķ kringum žį lķta ķ eigin barm til aš leita aš įstęšum ķ staš žess aš sjį aš rót vandans stendur sprelllifandi fyrir framan žį. Žaš žarf žvķ mikiš aš ganga į og yfir langan tķma til aš svona hegšun sé upprętt. Žaš žarf lķka mikinn kjark til žess aš standa ķ vegi fyrir žessum einstaklingum og berskjalda žį. Žeir eru helsjśkir og algjört mein ķ samfélagi okkar og žeir munu ekki gefast upp nema ķ fullan hnefann.

Žessir ašilar nota m.a. ašferš sem kölluš er „kiss up, kick down“. Žeir smjašra fyrir žeim sem geta veitt žeim meiri völd, og sparka ķ žį sem eru undir žeim og hafa ekki neina žżšingu fyrir žį ķ sinni sjįlfselsku vegferš. Žeir žurfa einfaldlega ekki į žeim aš halda. Žeim finnst ekki mikiš tiltökumįl aš eyšileggja mannorš annarra ef žaš hjįlpar žeim ķ žeirra įsetningi. Žeirra eigin hagsmunir eru alltaf į kostnaš žeirra sem žeir eiga aš bera hagsmuni fyrir sem ęšstu menn embęttisins.

En hvaš er hęgt aš gera ef fólk įttar sig į žvķ aš žeirra yfirmašur sé sišblindur? Ef žś ert starfsmašur er žvķ mišur eina svariš viš žvķ, foršašu žér. En sérstu hinsv egar aš rįša inn ašila ķ hįtt embętti, skaltu taka tillit til žess aš žessir einstaklingar sękjast ķ valdastöšur og hafa žaš ķ hugaķ rįšningarferlinu. 


« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Höfundur

Hildur Jakobína Gísladóttir
Hildur Jakobína Gísladóttir

Vinnusálfræðingur og eigandi ráðgjafafyrirtækisins Officium ráðgjöf ehf. Hildur er með grunnmenntun í sálfræði, MBA gráðu frá Háskólanum í Reykjavík, stjórnendamarkþjálfi(Executive Coach) frá opna Háskolanum, Leadership Management International stjórnendaþjálfi og mastersgráðu í Vinnusálfræði frá London Metropolitan University,

Mars 2024

S M Ž M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband